Öğünlerin düzensiz olması veya atlanması: Diyabetli birey için öğün düzeni çok önemlidir. Diyabetli bireyin aldığı medikal tedaviye (ilaç ve/veya insülin) göre diyetisyenin önerdiği tıbbi beslenme tedavisinde unutmaması gereken en önemli nokta ana ve ara öğünleri atlamamasıdır.
Karbonhidrat ağırlıklı beslenme: Karbonhidrat içeren yiyecekler sofra şekeri, şekerli yiyecekler (bal, reçel, pekmez, marmelat, şekerli meyve suları, meşrubatlar, çikolata, dondurma ve tatlılar gibi), un ve undan yapılan yiyecekler (ekmek, yufka, erişte, makarna gibi), pirinç, bulgur, kuru baklagiller, patates, sebzeler, meyveler, yoğurt ve süttür. Ancak bu yiyeceklerin içindeki karbonhidratların kan şekerini etkileme hızları birbirinden farklıdır. Bu nedenle yiyecekler kan şekerini hızla yükselten karbonhidratlı yiyecekler (basit karbonhidratlar; bal, reçel, şeker, şekerli meyve suları vb.) ve kan şekerini daha geç ve daha yavaş yükselten karbonhidratlı yiyecekler (kompleks karbonhidratlar; tam buğday ekmeği, bulgur, kurubaklagiller, sebzeler vb.) olmak üzere iki gruba ayrılır. Bayramlarda özellikle basit karbonhidrat içeren besinlerin tüketimi kan şekerinde dalgalanmalara çoğunlukla da yükselmesine (hiperglisemiye) yol açar.
Protein ve posanın yeterli tüketilmemesi: Protein içeren yiyecekler (et, peynir, yumurta, süt, yoğurt) sağlıklı ve dengeli beslenmesini önerdiğimiz diyabetli bireyin beslenmesinde bulunması gereken temel besin grubudur. Sebze, meyve, kuru baklagiller, tam taneli tahıl gibi posa içeriği zengin besinler sindirimi geciktirerek, kan şekerinin daha yavaş yükselmesine ve daha yavaş düşmesine neden olur. Öğünün posa ve protein içeriğinin dengeli olması kan şekeri kontrolü açısından oldukça önemlidir. Bayram gibi özel günler daha çok karbonhidrat ağırlıklı beslenme ve özellikle öğünün posa açısından yetersiz olması kan şekerinin yükselmesine neden olabilir.
Yağ tüketiminin artması: Bayramda, yağ tüketimi artar. Özellikle yağ açısından zengin yiyeceklerle beslenme, fazla enerji alımına dolayısıyla ağırlık artışına neden olur. Öğünün yağ içeriğinin zengin olması kan şekerinin daha geç yükselmesine (4-6 saat gibi) neden olabilir. Bayramlarda börek, baklava, çikolata, şekerlemeler karbonhidrat içeriği yüksek olmalarıyla birlikte yağ içeriği de zengin yiyeceklerdir. Ayrıca katı yağ(doymuş yağ) içermeleri kalp sağlığı yönünden de önerilmemektedir.
Diyabetli bireyler bayram gibi özel günlerde kan şekeri kontrolünü sağlamak için protein-posa ve karbonhidrat içeriği dengeli olan öğünlerini zamanında tüketmeli, yağlı besinlerden kaçınmalı, kan şekerini takibini yapmalı ve fiziksel aktivitelerini ihmal etmemelidirler.
DİYABET DİYETİSYENLİĞİ DERNEĞİ
