Bugün 2021 yılının ilk Bilim Kurulu toplantısında gündemdeki en kritik konu olan aşı hazırlıklarını ele aldık. Aşı tedariki ile ilgili gelişmelerden sizleri düzenli olarak bilgilendirmeye çalışıyorum. Bugün itibariyle 50 milyon doz inaktif aşı için kesin anlaşma yapmış ve 3 milyon dozluk ilk bölümünü depolarımıza teslim almış durumdayız. Ayrıca mRNA temelli aşı için de bugün yine bir görüşme yaparak yeni tedarik planını gözden geçirdik. 4.5 milyon doz garanti ve 30 milyon doza kadar anlaşmamız imzalandı. Tedarik planı ile ilgili detaylar netleştikçe sizleri bilgilendirmeye devam edeceğim.
Ayrıca adenövirüs temelli Rusya ve İngiltere’de geliştirilen aşılar için de görüşmelerimiz devam etmektedir.
Aşılama programına ilk olarak başlayacağımız inaktif aşı için bazı bilgileri açıklamak isterim. Bildiğiniz üzere bu aşının klinik çalışması ülkemizde yürümektedir. Aşılama programına başlayabilmek için aşı ile ilgili çalışmayı yürüten bilim insanlarımızdan ara sonuçları talep etmiştik. Gelen ara sonuçlara göre aşının yeterince güvenli ve etkili olduğunu anlamış olduk ve Acil Kullanım Onayı için süreci başlattık. Şu anda teslim edilen aşılar için güvenlik testleri devam etmektedir. Testler tamamlanır tamamlanmaz sonuçların uygun olması halinde Acil Kullanım Onayı verilecektir. Klinik araştırma safhasında ara sonuçları talep edip aşının güvenli olduğunu gördükten sonra araştırmayı yürüten bilim insanlarımıza artık yeni gönüllü kabul etmemeleri bildirildi. Aşının güvenli olduğu anlaşıldıktan sonra yeni gönüllü almaya devam etmemek gerekmektedir. Şu ana kadar 10.000’in üzerinde gönüllüye 17.700 doz aşı uygulanmış ve sonuçları takip edilmeye devam edilmektedir. İnaktif aşının menşei ülkede uzun zamandır Acil Kullanım Onayı bulunmaktadır. Acil Kullanım Onayı verilirken çalışma ile ilgili en güncel veriler incelenecektir.
Çalışmanın devam ettiği bir diğer ülke olan Endonezya ile iletişimimiz sürekli olarak devam etmektedir. Karşılıklı bilgi paylaşımı düzenli olarak sağlanmaktadır. Endonezya’da aşılama takviminin 13 Ocak’ta başlayacağı öğrenilmiştir. Çalışmanın devam ettiği Brezilya’da ise bugün sonuçlar açıklanmış ve aşının hafif vakalarda %78, orta ve ağır vakalarda %100 etkili olduğu açıklanmıştır. Brezilya’da yürütülen çalışma sadece virüse en çok maruz kalan grup olan sağlık çalışanlarında yapılmıştır. Karşılıklı bilgi paylaşımımız devam edecektir.
Bilim Kurulumuzda gündemdeki bir diğer konu olan 60 yaş üzeri kişilerin inaktif aşı ile aşılanması durumu da değerlendirilmiştir. Faz III deneylerinin 60 yaş üzeri kişilerde yürütülmediği için aşılamanın uygun olup olmayacağı ile ilgili yapılan değerlendirmede Faz I ve Faz II’de 60 yaş üstü kişilerde güvenlik çalışması yapıldığı ve yeni gelen verilerin değerlendirmesi ile bu grupta da kullanılmasının önünde bir engel olmadığı anlaşılmıştır.
Bu kapsamda Acil Kullanım Onayı’nı takiben yaşlılarımız ve kritik görevdeki kişilerden başlayarak 18 yaş üzerindeki uygun tüm vatandaşlarımızın aşılanması hedeflenmektedir. Bu süreçte aşıların tedarik planına uygun şekilde peyderpey ülkemize ulaşmasını bekliyoruz. Program dahilinde aşı teslim alındıkça Bilim Kurulumuzun belirlediği risk sıralamasına göre vatandaşlarımızı aşılayacağız.
Aşı lojistik planlaması, başta Aile Sağlığı Merkezleri olmak üzere bütün hastanelerimizi de kapsayan yaygın aşı merkezlerinin organizasyonu yapılmıştır. Tüm sürecin dijital olarak takip edilmesini sağlayacak uygulamalar ve risk öncelikli kurumlara ait veri tabanlarının oluşturulması çalışmaları tamamlanmak üzeredir. Vatandaşlarımızın randevu alma süreçleri ve aşıya erişim yollarını öğrenebilecekleri, aşıya ilişkin detaylı bilgilere ulaşabilecekleri web sayfamız önümüzdeki günlerde devreye girecektir.
Vatandaşlarımız ait oldukları sosyal ve demografik grupların sırasını web sayfasından takip edebilecektir. Kendilerine aşı tahsisi bilgisine e-Nabız, MHRS gibi mecralar üzerinden haberdar olabilecekler ve MHRS üzerinden randevu alarak hiçbir ücret ödemeksizin aşı yaptıracaklardır. Aşı iki doz olarak uygulanacaktır. İlk aşı uygulamasından 28 gün sonra ikinci doz aşılama için benzer şekilde randevu alabileceklerdir.
Aziz Vatandaşlarım,
Sağlık Bakanlığımız ve ilgili tüm paydaşlarımız gece gündüz demeden en hızlı şekilde aşılama takvimini başlatmak ve güvenli şekilde vatandaşlarımızı aşılamaya başlayabilmek için çalışmaktadır. Küresel salgının yıkıcı etkisine son vermesini ümit ettiğimiz aşılama için var gücümüzü kullanacağımızdan emin olunuz.
Saygılarımla,
Dr. Fahrettin Koca
T.C. Sağlık Bakanı