T.C.
SAĞLIK BAKANLIĞI
Kanserle Savaş Dairesi Başkanlığı
SAYI: B100KSD0000071-3800/311 05.03.2004
KONU: 1-7 Nisan Kanser Haftası
.............................. VALİLİĞİ
(İl Sağlık Müdürlüğü’ne)
Her yıl olduğu gibi bu sene de “1- 7 Nisan Kanser Haftası”nın tüm illerde etkin, verimli ve halka ulaşabilen faaliyetlerle değerlendirilmesi planlanmaktadır.
Etkinlikler için, etkili eğitim materyalleri ile çağdaş eğitim teknik ve yöntemlerinin kullanılması gerekmektedir. Eğitim materyallerinden afiş, broşürler ve CD’ler tüm illere yıl içinde gönderilmiş olup, diğer materyaller için çalışmalar sürmektedir. İller kendi imkanları ile edinecekleri eğitim materyallerini de hafta süresince kullanmalıdır.
Etkinliklerdeki Amaç: Kanser konusunda yapılacak olan faaliyetlerde öncelikle 1. Basamak olmak üzere tüm sağlık , eğitim, diğer ilgili kurumlar ve gönüllü kuruluşlar işbirliği ile sağlık personeli ve halka yönelik eğitim programları, panel, seminer, konferans, sempozyumlar, yarışmalar düzenlenerek, halkın ve sağlık personelinin kanser, kanserin nedenleri, belirtileri, kanserden korunma ve erken tanı (ayrıca erken tanı ile önlenebilir meme, serviks, cilt kanserleri vb. kanser türleri) konularında bilgilendirilmesi ve bilinçlendirilmesidir.
Gerekçe: Halk sağlığı açısından bakıldığında kanser en çok ölümle sonuçlanan bir hastalıktır. Kanser, sebebi bilinen ölümler sıralamasında Kalp ve Damar Hastalıklarından sonra 2.sırada yer almaktadır. Öldürücü olması, bıraktığı sakatlıklar ve tedavideki yüksek maliyetler nedeniyle de kanser ,ülke ekonomisi ve iş gücünde ağır kayıplara neden olmaktadır. Bu yönüyle önemli bir halk sağlığı sorunu olarak gündemdeki yerini korumaktadır.
Kanser Haftası nedeniyle 04- 06 Nisan 2004 tarihleri arasında Ankara Hilton Oteli’nde Başkanlığımız ve Sivil Toplum Örgütleri işbirliği ile 3. Beslenme, Çevre ve Kanser Sempozyumu yapılacaktır. Aynı program içerisinde 50 pratisyen hekime yönelik Nikotin Bağımlığı Tedavisi Kursu da düzenlenecektir.
Yıl boyunca sürdürülmesi gereken halkı bilgilendirme-bilinçlendirme çalışmaları, bu haftada daha da vurgulanacaktır.
1-7 Nisan Kanser Haftası boyunca İl Sağlık Müdürlüğü Eğitim Şube Müdürlüklerince yapılması, izlenmesi ve değerlendirilmesi gerekenler;
- İlinizdeki Devlet, Doğum ve Çocuk Bakımevi, Onkoloji, Göğüs Hastaneleri, diğer resmi ve özel hastaneler, semt poliklinikleri, halk sağlığı laboratuvarları, AÇS/AP merkezleri, dispanserler, sağlık merkezleri, sağlık ocakları, sağlık evleri, toplu yaşanılan yerler (okul, kahvehane, kafe, terminal, spor salonları, tiyatrolar vb.) gibi halkın görebileceği uygun yerlere afişlerin asılması,
- Şehrin caddelerine ve halkın görebileceği yerlere asılmak üzere, her ilde mutlaka “1-7 Nisan Kanser Haftası” , “Kanserde Erken Teşhis Hayat Kurtarır”, “Kendi Kendine Meme Muayenesi Hayatınızı Kurtarır”, “Kansersiz Yaşam Elinizde”, “Sağlıklı Beslenmek Kanseri Önler”, “Kansersiz Yaşama Doğru” vb. cümlelerinin yer aldığı bez afişlerin il imkanları içerisinde hazırlatılması ve asılması,
- Milli Eğitim Müdürlüğü işbirliği ile ilköğretim, lise ve meslek lisesi öğrencilerine verilecek eğitim için, ilgili birimlerle görüşülmesi, eğitim planlanması, uygulanması, izlenmesi ve değerlendirilmesinin sağlanması, (Okullara verilecek eğitimler için, başta sağlık ocağı hekimleri olmak üzere eğitimcilerin 20 Mart 2004’e kadar belirlenmesi ve eğitim öncesi toplantı yapılarak faaliyet raporlarının hazırlanması)
- Sağlık Meslek Lisesi öğrencilerine kanser eğitiminin verilmesi (panel, konferans vs.) ile seçilecek öğrencilerin de eğitici olarak ilköğretim okullarında bilgilendirme eğitimi vermesi
- Sağlık Ocağı hekimlerince kalabalık işyerlerine, sanayi iş kollarına ve fabrika işçilerine yönelik kanser konulu konferanslar düzenlenmesi,
- Hastanelerde başta sağlık personeli olmak üzere halka yönelik panel, konferans ve toplantı düzenlenmesi, hastane içinde radyo-TV program yayının yapılması, haftanın gündemde tutulması,
- Başkanlıkça daha önce gönderilen TV programları ve diğer imkanlarla sağlanan TV programlarının yerel televizyonlarda yayınının sağlanması, radyolara, gazetelere, dergilere vb. haber, bilgi, mesaj, spot ve belgesel türü programlar hazırlanması, televizyon programlarına katılım sağlanması,
- Hastanelere, semt polikliniklerine, AÇS/AP ve sağlık merkezlerini, dispanserlere, sağlık ocağı ve sağlık evlerine mevcut broşürlerin dağıtılmasının sağlanması,
- Sağlık ocağı personelince bölge halkına yönelik erken teşhisle önlenebilir kanserler konusunda (kahvehane, fabrika ve işyerleri, okul, halk eğitim merkezlerinde vb.) eğitim vermelerinin sağlanması,
- Hafta boyunca sağlık ocağı ve sağlık evi ebelerinin sorumluluklarındaki evlere ziyaretler düzenleyerek, bayanlara kendi kendine meme muayenesi yaptırmaları, bunları kartlarında izlemelerinin sağlanması,
- Başkanlığımızca daha önce gönderilen video kasetlerin çoğaltılarak, hafta boyunca ve müteakip günlerde de eğitim çalışmalarında kullanılması,
- Sağlık hizmetlerinin halka tanıtımını yapmak için resim, fotoğraf sergileri düzenlenmesi, film ve benzeri eğitim araçları ile tanıtımın sağlanması,
- İlinize gönderilmesi planlanan afiş ve broşürler basılmış olup, dağıtım ihale işlemleri sürmektedir.
- Kanser Teşhis ve Tarama Merkezleri ile Kanser Tarama ve Eğitim Merkezi kurulan illerde Kendi Kendine Meme Muayenesi Bilgilendirme Eğitimi düzenlenmelidir. Bu etkinlik Sivil Toplum Örgütleri işbirliği ile Halk Eğitim Merkezleri ve diğer kurumlar ile uygun ortamlarda kurulacak standlarda gerçekleşebilir.
Hafta ve yıl boyu süresince aşağıdaki konuları içeren eğitim programı hazırlayarak, halkın bilgilendirilmesi ve bilinçlendirilmesi sağlanmalıdır:
- Meme kanserini önleme ve korunma,
- Güvenli su kullanımı,
- Uygun beslenme alışkanlığı, (taze meyve –sebze, süt, süt ürünleri tüketimi)
- Hayvansal yağ tüketiminin azaltılması,
- Yiyecekleri hazırlama ve saklama koşulları,
- Çevredeki toprakta bulunan zeolit ve asbest konusunda halkın bilgilendirilmesi, (Asbest maruziyetine uğrayan iller için)
- Sigara kullanımının zararları,
- Güneş ışınlarından korunma, (yaz aylarında mutlaka eğitim yapılmalı)
- Serviks kanserinde erken tanı ve taramanın önemi, Kanser Erken Teşhis ve Tarama Merkezi ile Kanser Tarama ve Eğitim Merkezi bulunan illerde mutlaka bu konuda etkinlikler yapılmalıdır.)
- Cilt kanserinde erken tanı ve taramanın önemi,
Kanser Haftası ile ilgili etkinlikler Sağlık Müdürlüğü Eğitim Şube Müdürlüğünce organize edilecektir. Mart ayı içinde işbirliği edilecek kurum ve kuruluşlar, üniversiteler, ilgili sivil toplum örgütlerinin katılımları ile en az bir toplantı düzenlenerek, faaliyet planlarının oluşturulması gerekmektedir.
İlinizde gerçekleşen 1 – 7 Nisan Kanser Haftası raporunun 30 Nisan’a kadar Başkanlığımıza gönderilmesini rica ederim.
Prof. Dr. Recep AKDAĞ
Bakan
