Çocuklarımıza sağlıklı beslenme ve fiziksel aktivite alışkanlıkları kazandırmalıyız.
Milyonlarca öğrencimiz karnesini aldı ve yaklaşık üç ay sürecek yaz tatili başladı. Çocuklarımız çok çalıştı, yoruldu; keyifli ve sağlıklı bir tatili haketti. Onların fiziksel, sosyal ve psikolojik gelişimleri için tatil dönemleri de en az eğitim-öğretim dönemi kadar önemli. Çocuklarımıza sağlıklı beslenme ve fiziksel aktivite alışkınlığını kazandırmak ve bunu yaşam biçimi haline getirmeleri için onları teşvik etmek hepimizin görevi. Ülkemizde ne yazık ki yetişkinlerde olduğu gibi çocuklarda da obezite riski artıyor. İlkokul çocuklarında şişmanlık oranı yüzde 10, fazla kiloluluk oranı ise yüzde 15 seviyelerinde. Ortaokullarda şişmanlık yüzde 10’u aşmış, fazla kiloluluk yüzde 20’ye yaklaşmış, lise öğrencilerinde ise şişmanlık yüzde 6, fazla kiloluluk yüzde 15 seviyelerine ulaşmış durumda.
Çocuklarımızın yeterli ve dengeli beslenmesi için öncelikle, besin çeşitliliğini artırmak ve mümkünse her öğünde farklı besin gruplarından tüketmelerini sağlamak gerekiyor. Meyve, sebze ve protein içeren besinler her gün tüketilmeli, besin değeri düşük ve enerji değeri yüksek yiyecek ve içeceklerin tüketimi ise sınırlandırılmalı. Çocuk ve gençlerin özellikle kahvaltı öğününü atlamaması gerekiyor.
Süt ve süt ürünleri, çocuklar ve gençler için vazgeçilmez bir kalsiyum ve protein kaynağıdır. Gençlerde bu besinlerin tüketiminin azalmaya başlaması önemli bir sorun. 2017 yılında yaptığımız Türkiye Beslenme ve Sağlık Araştırması sonuçlarına göre günde 2-4 porsiyon olması gereken süt ve süt ürünleri tüketimi, 15-18 yaş arasındaki erkeklerde 1,5 porsiyon, kızlarda ise 1,2 porsiyon.
Öte yandan, ülkemizde su tüketimi kızlarda 1 litre, erkeklerde ise 1,3 litre seviyelerinde. Çocuklarımızın su tüketimini ihmal etmemesini, günde 2-2,5 litre su tüketmesini öneriyoruz. Yaz tatili boyunca sıcakların etkisiyle su kaybının artacağı da göz önünde tutulmalı. İçilen suyun güvenli ve temiz olmasına özen gösterilmeli. Ayrıca her çocuğun kendisine ait su kabı olmalı.
Çocuklarımızı hastalıklardan korumak için yemek yemeden önce ve sonra, tuvalete girdikten sonra, dışarıdan eve gelince ellerini uygun şekilde yıkamaları konusunda ısrarcı olmamız gerekiyor. Yaz tatili, çocuklarımızın fiziksel aktivitelerinin artması için de önemli bir fırsat. Saatlerce bilgisayar veya televizyon başında oturan çocukların obeziteye daha yatkın olduklarını biliyoruz. Çocuklarımızın günde en az 60 dakika orta şiddette fiziksel aktivite (bisiklet, yürüyüş, vb.) yapması gerekiyor. Kemik ve kaslarının güçlenmesi için ise haftada en az üç gün yüksek şiddetli fiziksel aktiviteleri (koşu, ip atlama, futbol, basketbol, yüzme, vb.) öneriyoruz. Fiziksel aktivite aynı zamanda çocuklarımızın özgüvenini artırır, anksiyete ve depresyon ihtimalini azaltır.
Tüm çocuklarımıza ve velilerimize neşeli ve sağlıklı bir yaz tatili diliyorum.
Dr. Fahrettin Koca
T.C. Sağlık Bakanı
